De afgelopen maand hebben we veel geïnteresseerden gesproken, fysieke afspraken gehad met experts en hebben we met het VrijWijs-netwerk veel adviezen en ideeën besproken. Dit benadrukt voor ons nogmaals de noodzaak van een leercommunity als VrijWijs. Deze tijd heeft ons ook beter laten inzien waar wij voor staan en waar we naartoe willen. We vertellen je in dit blog graag meer over de keuzes die we maken met VrijWijs.
Waarschuwing: Voor je dit leest vragen we jou om eventuele vaste kaders, denkpatronen, angsten en onzekerheden opzij te zetten.
Gedaan?
Daar gaan we.
We hadden het helemaal uitgedacht. We gaan vanuit vrijheid, verbinding en vertrouwen een leercommunity oprichten. De eerste (voor de hand liggende) keuze ging uit naar een B3-school. Want ja, dan kunnen we toch laten zien dat we een bepaalde kwaliteit kunnen waarborgen en dat de kinderen leren wat ze gebruikelijk leren op andere scholen.
Dit waren ook de eerste vragen van mensen uit onze eigen omgeving: Is het dan wel een normale school? Hoe zorg je er dan voor dat de kinderen wel wat leren? Hoe meet je dat als je geen toetsen afneemt? Het opvallende aan deze vragen is dat ze voortkomen uit onzekerheid, of angst en dat veel mensen de goedkeuring van een inspectie nodig hebben om zich gerustgesteld te voelen. Vragen die voortkomen uit de conditionering dat de verantwoording van ‘goed’ onderwijs bepaald wordt door de onderwijsinspectie. Maar waar zien we hier het kind, de ouder en de leerkracht/coach in terug?
Iemand vroeg ons, waarom een B3-school en geen staatsvrije school (of unschooling)? Ons eerste antwoord kwam vooral neer op een samenvatting van wat we onze omgeving ook hadden verteld. En op dat moment besefte ik iets. Dat is gek, wij staan voor vrijheid, verbinding en vertrouwen maar geloven blijkbaar niet voldoende in onszelf en zoeken daarom de goedkeuring van de onderwijsinspectie om VrijWijs te verantwoorden.
Wie bepaalt eigenlijk wat goed onderwijs is? Wie moet wie ter verantwoording roepen wanneer het om jouw kind gaat? Wanneer is een veilig schoolklimaat ook echt veilig? Waarom leggen wij de verantwoordelijkheid neer bij een andere partij? Een partij die geen van de kinderen kent, een partij die handelt naar de standaard norm, een partij die jullie als ouder(s) en ons niet kennen?
Is het niet mooier dat wij als ouder(s) verantwoordelijk zijn wanneer het over onze eigen kinderen gaat? Is het niet natuurlijker dat de ouder samen met het kind in lead is wanneer het gaat over het leerproces? Is het niet prettiger dat je als ouder nauw betrokken bent hierbij? En is het niet nóg toffer dat je een leercommunity hebt waarin elk kind, ouder en coach samen de verantwoordelijkheid dragen voor de community? Juist dat maakt de verbinding die we zoeken bij VrijWijs.
Dus even in het kort: We kiezen voor een leercommunity gebaseerd op het unschooling concept, een staatsvrije leercommunity waar leren vanuit interesse en intrinsieke motivatie centraal staat. Geen onderwijsinspectie, dus geen B3-school.
We zijn ons ervan bewust dat we door deze keuze ook een grote groep kinderen uitsluiten vanwege de leerplichtwet waar je, als je kind eenmaal op een wachtlijst van een school wordt vermeld of ingeschreven staat, lastig vrijstelling voor verkregen kan worden. Echter is juist dit voor ons een extra bekrachtiging om voor onze waarden (vrijheid, vertrouwen en verbinding) te kiezen. Door hier naar te luisteren kunnen we alleen nog maar achter het unschooling concept staan. De wetten en regels veranderen met de dag, zo ook die van onze kinderen wanneer zij naar school ‘moeten’. Wij kiezen er dus bewust voor om hier geen deel meer van uit te maken. Wij hopen op jullie steun hierin.
Wat betekent dit nou concreet?
VrijWijs stapt af van het B3-school principe. We zijn een leercommunity waarbinnen vrijheid, vertrouwen en verbinding de norm vormen. Deze verbinding zoeken we met de kinderen, de ouders en met onszelf zodat we vanuit vertrouwen het ‘leerstuk’ oppakken. De vrijheid die dit met zich meebrengt draagt bij aan gelukkigere kinderen die leren waar zij aan toe zijn vanuit interesse en intrinsieke motivatie. Dit betekent dat VrijWijs in de ogen van de overheid geen ‘school’ is en kunnen wij niet voldoen aan de eisen van leerplichtwet. VrijWijs wordt een plek waar unschooling begint. Zie het als thuisonderwijs maar dan samen met een sterke sociale groep andere kinderen en met gelijkgestemden binnen het netwerk.
En leerplicht dan? Binnen de leerplichtwet zijn er een aantal mogelijkheden om vrijstelling van inschrijving aan te vragen. Dit proces is voor kinderen die niet eerder hebben ingeschreven gestaan op een school (of op de wachtlijst!) redelijk makkelijk te doorlopen. Dit is benoemd in artikel 5 onder b, Richtingsbezwaar.
Is je kind al ouder en schoolgaand, dan is eigenlijk de enige optie om beroep te doen op artikel 5 onder a, Schoolongeschiktheid. Deze procedure is vrij lastig, maar is niet per se onmogelijk.
Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs is heel duidelijk aangegeven hoe dit juridisch in elkaar steekt. Eventueel kunnen wij bijstaan voor advies en vragen.
Soms is in je kracht staan het enige wat er nodig is om datgeen te doen wat resoneert in elke vezel van je lijf.
Liefs,
Rose en Tim